Medical Park Bahçelievler Hastanesi’nden dermatoloji uzmanı Dr. Gökhan Okan, sedefle ilgili sorularımızı yanıtlamaya devam ediyor.
El ve ayak tabanlarına yerleşen sedef nasıl etki eder?

El ve ayak tabanlarına yerleşen sedef çeşidi; simetrik yerleşimli kızarık, kaşıntılı kabuklarla kendini belli eder. Kızarıklık, diğer bölgelere yerleşen sedeflere göre daha hafiftir. Şiddetli olduğu durumlarda el hareketlerini kısıtlayabilir. Tedavilere genelde dirençli olup, fototerapiden daha iyi yanıt elde edilir.

Sedef sadece tırnaklara yerleştiyse nelere dikkat edilmeli?
Tırnaklarda çukurcuklar, kalınlaşma, boşalma ve sarı lekeler görülebilir. Tırnaklarda bozukluğu bulunan hastalarda vücudun diğer bölgelerinde sedef olup olmadığı araştırılmalı. Bazen tırnak tutulumu, sedef romatizmasının başlangıcı olabilir. Bu açıdan dikkatli olmakta fayda var.

Sadece saçlı deriye yerleştiğinde ne yapılmalı?
Kızarık deride kaşıntılı kabuklanmalarla kendini belli eder. Egzamayla karıştırılabilir. Tedavisi zordur. Vücudun diğer bölgelerinin sedef lezyonu açısından araştırılması gerekir.

Sedef hastalığı diğer cilt rahatsızlıklarından nasıl ayrılır?
Saçlı deri sedefleri, özellikle seboreik dermatitle, mantarla, egzama ve mikozis fungoides dediğimiz bir tür deri kanseriyle karıştırılabilir. Tipik yerleşim bölgeleri, keskin sınırlı olması, kırmızı zeminde pullanma, kabuklanmayla kendini belli etmesi, aile hikayesi ve simetrik yerleşim göstermesi hastalığın tanısında önemli ipuçları.

“ÇOCUĞU GÜNEŞTE BIRAKMAYIN”
Çocuklarda en çok ‘plak tip’ sedefe rastlanılır. Başlangıç bölgesi, en sık saçlı deridir. Yenidoğanlarda sedef, genellikle bez bölgesinden başlar. Üre ve dışkının yenidoğan sedefini tetikleyici özelliği olduğu kabul edilir. Üst solunum yolu enfeksiyonu, çocuklarda sedefi başlatabilir. Çocuklar, erişkinlere göre travmaya daha fazla maruz kaldıklarından ailelerin dikkatli olmaları gerekir Çocukların yaralarını koparmamaları, aşırı güneşte kalmamaları öğütlenmeli. Ergenlik çağındaki gençlerde sedef, psikolojik açıdan yıpratıcı olur. Duygusal sorunları olan ergenlerde psikiyatrik yardım sağlayabilir.

“BEYAZ ETi TERCiH EDiN”
Sedef, hastalığı belirli bir gıda nedeniyle oluşmaz. Fakat kırmızı et ve yağlı gıdaların fazla tüketiminin hastalık üzerine olumsuz etkisi var. Beyaz et, sebze ve meyve tüketiminin artması, sedef üzerinde olumlu etki yapar.

“ORTAK EŞYA KULLANILABiLiR”
Sedef, bulaşıcı değil. Sedefli olan kişi diğer insanların sağlığını etkilemez. Ortak eşyaları kullanmak sakıncalı değil. Sedeflilerin dokundukları yerleri ellemekten, temasta bulunmaktan endişelenmeyin.

EKLEMLERDE DE GÖRÜLÜYOR
Sedef hastalığı bazı durumlarda eklemleri tutabilir. Sedef romatizması diye isimlendirilen bu durum, ağır seyreder. Hastalarda yüzde 5-8 oranında gelişir, her yaşta ortaya çıkabilir. Kadınlarda biraz daha sıktır. Sedef romatizması olan kişilerde; deri sedefi bulunabileceği gibi bazen vücudun diğer yerlerinde lezyonlara rastlanmayabilir. Eklemlerde ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik görülür. Sedef romatizması olan kişilerin yüzde 80’inde tırnak tutulumuna rastlanır. Bu sebeple sedef romatizmasından şüphelenilen hastalarda hiçbir bölge atlanmamalı.