Memorial Diyarbakır Hastanesi’nden çocuk cerrahisi ve çocuk ürolojisi uzmanı Prof. Dr. Abdurrahman Önen, çocuklarda taş hastalıkları ve tedavisi hakkında bilgi verdi: “Üriner taşlı çocuklar, erişkinlerde görülen tipik şiddetli ağrı ve idrar yollarında kanama gibi sorunları yaşamıyor. Ancak, özellikle tipik olmayan karın veya yan ağrısı şikayeti önemsenmediğinde taş, idrar yolu enfeksiyonu ve kanal tıkanıklıklarına neden olarak böbrek kayıplarına da yol açıyor. Bu da huzursuzluk ve konsantrasyon eksikliğine neden oluyor.
Üç aşamalı tedavi ediliyor
Çocuklardaki üriner taş hastalığında 3 temel tedavi aşaması mevcut. Birincisi acil tedavi, ikincisi girişimsel cerrahiyle taşın vücuttan uzaklaştırılması, üçüncüsüyse izlem ve koruyucu tedaviyle yeni taş oluşumunun engellenmesi. Çocuklarda tedavi tipini belirleyen ana faktörler; çocuğun klinik durumu (idrar yolu enfeksiyonu, anormal vücut yapısı, kan pıhtılaşma bozukluğu, böbrek yetmezliği), üriner sistem anatomisi (anomali veya idrar yolu darlıkları) ve taşın özellikleri. (taşın sayısı, yapısı, büyüklüğü ve yeri)

Taş analizi önemli
Üriner sistem taş hastalığı olan çocuklarda medikal tedavinin amacı, mevcut taşın büyümesini ve yeni taş oluşumunu önlemek. Taşlı çocukların çoğunda koruyucu ve önleyici tedavi ömür boyu sürebilir. Bir diğer nokta da beslenme ve uygun ilaç tedavisi. Hasta taş düşürmüşse veya cerrahi olarak çıkarılmışsa taş analizi çok önemli. Çünkü, medikal tedavinin çoğu, taşın analizi üzerine kurulur.

Bebeklerdeki yaklaşım farklı
Bebeklerde girişim gerektirmeyen ve şikayete neden olmayan taşlarda ilaçlı böbrek grafilerine, tomografiye ve sintigrafi gibi çocuğu ciddi huzursuz eden tetkiklere gerek yok, detaylı üriner ultrason yeterli. Özellikle küçük bebeklerdeki böbrek taşlarının çoğu tam şekillenmemiş yumuşak taş yapıları şeklindedir ve şikayete neden olmaz. Bu nedenle büyük çoğunluğu bol sıvı alımı ve aşırı D vitamini alınmamasıyla tedavi edilebilir. Ancak, bebeklerdeki idrar kanalı taşlarının önemli kısmı, şikayetlere ve idrar yolu tıkanıklıklarına neden olarak cerrahi tedavi gerektirir.”

TAŞ OLUŞUMUNDAKi RiSK FAKTÖRLERi
Az sıvı tüketmek ve buna bağlı olarak az idrar yapmak
Kalsiyum, D vitamini, hayvansal protein ve karbonhidratı gereğinden fazla almak
İdrar yolu enfeksiyonlarına neden olan mikro-organizmalar,
Sıcak iklimlerde yaşamak, bu yüzden aşırı terlemek, sıvı kaybetmek ve aşırı olmak
Hareketsizlik
Genetik faktörler.

BOL SIVI VE UYGUN BESLENME
* Günlük 2 litreye yakın su içmek gerekir. Sıvı, yemeklerden sonraki 2-3 saat içinde alınırsa daha yararlı olabilir. Özellikle greyfurt ve kızılcık suyunun çok tüketilmesi önerilir.
* Aşırı tuzlu gıda ve içeceklerden uzak durulmalı.
* Taş oluşumunu artıran besinlerden kaçınılmalı: Kırmızı et, süt ve süt ürünleri, ıspanak, tuz, şekerli ve unlu mamüller, sakatat, çikolata, koyu çay, kahve, kola, bira ve soda.
* Hazır gıdalar ve çorbalar, yemekler, fast-food’lar yenmemeli.
* Kırmızı et tüketimi yerine balık ve tercih edilmeli.